To chyba najciekawszy i zarazem najbardziej stresujący moment w opiece nad niemowlakiem. Pierwszy posiłek inny niż MLEKO. Jak zacząć, co podać, jaka konsystencja jedzenia..? Pytania dosłownie zalewają wielką falą każdego rodzica. Przecież nie zaserwujesz swojemu maluchowi swojego obiadu?!  Dzisiaj opowiem Wam o rozszerzaniu diety niemowlaka. Bazuje tutaj na wiedzy z książek do pediatrii i i artykułów publikowanych na ten temat. Pamiętaj, że nie jest to zestaw sztywnych zasad, jedynie ramy czasowe kiedy dany produkt może już być wprowadzony do diety malucha. Mówię tutaj o dziecku zdrowym , czyli bez alergii czy nietolerancji pokarmowych.

 

Zanim przejdziemy do dalszej czesci artykulu- jeżeli wolisz posłuchać / obejrzeć ten materiał- film jest już dostępny na moim kanale na Yt- klinij link>>>  https://youtu.be/f_0eZdH8-xY

Konieczność wprowadzania jedzenia – czyli pokarmów uzupełniających do diety niemowlęcia wynika ze zwiększającego się zapotrzebowania na składniki odżywcze, których samo mleko nie może już dostarczyć. Przecież maluch coraz więcej się rusza, potrzebuje coraz więcej kalorii. Ale powoli dostarczane mleko nie wystarcza w zapewnieniu wszystkich makro i mikro składników. Oprócz dodatkowej energii nowe jedzenie ma dostarczyć więcej  żelaza , witamin i błonnika itd.

A ponieważ wszystko jest dla bobasa nauką, podobnie jest z rozszerzaniem diety – ćwiczy mięśnie buzi, koordynuje otwieranie ust, połykanie pokarmu, język testuje nowe struktury. Ćwiczy podstawy, by potem móc uczyć się gryzienia. 

Dietę u niemowląt rozszerzamy pomiędzy 17. a 26. tygodniem życia.

Optymalny wiek i kolejność wprowadzania do diety niemowlaka pokarmów uzupełniających jest przedmiotem wielu dyskusji, a praktyka w tym zakresie znacznie się różni w wielu krajach!

 Dlaczego wtedy?

Między 4. a 6. miesiącem życia u niemowląt zanika naturalny odruch usuwania z buzi wszelkich ciał obcych (np. łyżeczki lub papkowatego pokarmu). W tym czasie dziecko nabywa też umiejętność utrzymania się w pozycji półsiedzącej (siedzenie z podparciem) oraz zaczyna kontrolować ruchy głowy i szyi. Są to znaki, że jest już gotowe do przyswojenia nie tylko płynów, ale także pokarmów o innej konsystencji. Zawsze zalecam by czekać na pojawienie się tych oznak gotowości do jedzenia. Pamiętaj – na początku nic na siłę !

W razie wątpliwości dotyczących sposób rozszerzania diety u Twojego dziecka przedyskutuj ten temat z Waszym lekarzem!

Jaki schemat wybrać?

Schemat rozszerzania diety zależy od sposobu dotychczasowego karmienia. 

• Niemowlęta karmione wyłącznie piersią zaczynają przygodę od 6 mca życia. 
• Natomiast u niemowląt, które są karmione mlekiem modyfikowanym (tzw. karmienie sztuczne), takie żywienie można rozpocząć 1—2 miesiące wcześniej. czyli już od 4 miesiąca życia  (pod warunkiem wykazywania oznak gotowości u dziecka).

Zanim przejdziemy do całego schematu żywienia warto zacząć od najczęstszych pytań.

Jaki pokarm uzupełniający wybrać na początek? 

W Polsce wprowadzanie pokarmów uzupełniających najczęściej rozpoczyna się od podania niemowlęciu jednoskładnikowego przecieru jarzynowego lub owocowego. Można również zacząć od podania kaszki bezglutenowej (np. ryżowej). Nie ma jednak ścisłych zaleceń określających, jaki rodzaj pokarmu uzupełniającego wprowadzać do diety niemowlęcia jako pierwszy.

Ja na początek zwykle polecam kaszki lub kleiki bezglutenowe, zupki jarzynowe, mus owocowy, przeciery warzywne z marchewki, dyni, ziemniaka, pietruszki, kabaczka, buraka, cukinii – warzywa te rzadko wywołują alergię. Warzywa strączkowe, kapustne oraz ostre w smaku (cebula, por) należy podawać ostrożnie, ponieważ są raczej ciężkostrawne. Owoce najlepiej zostawić na później, gdyż są słodkie. Po takim posiłku trudniej jest przekonać dziecko do bardziej neutralnego smaku.

Miedzy 5. a 7. miesiącem wprowadzamy także kaszkę glutenową (mannę) albo kleik glutenowy. Gluten podajemy na początku raz dziennie pół łyżeczki (2–3 g) w niewielkiej ilości przecieru warzywnego, mleka lub wody.

Wprowadzając nowe pokarmy koniecznie pamiętaj:

1. Nowe produkty wprowadzaj:
   1. • pojedynczo, 
      • stopniowo (np. co 3—5 dni) 
      • w małej ilości (3—4 łyżeczki.

   Obserwuj dokładnie reakcję dziecka. Dzięki temu łatwiej zaobserwować ewentualne objawy  objawów nietolerancji pokarmu tj:

   • biegunki, 
   • wymiotów, 
   • zmian na skórze,
   •  niepokoju lub nadmiernej płaczliwości dziecka
2. Nie wprowadzaj kilku nowych produktów równocześnie.
3. Kolejność wprowadzania poszczególnych pokarmów np warzyw nie ma znaczenia.
4. > 10. miesiąca życia należy podawać jarzyny i mięso w konsystencji stymulującej żucie pokarmu.

Jestem alergikiem, skąd mogę wiedzieć czy moje dziecko jest na coś uczulone, czy trzeba robić jakieś testy? 

Nie ! I niestety nie dowiesz się, dopóki dziecko samo nie spróbuje tego jedzenia. Nie ma w tym wieku testów alergicznych, które wykazałyby możliwość wystąpienia alergii w przyszłości. Trzeba metodą prób i błędów oraz wnikliwej obserwacji próbować nowych produktów. . 

jak wygląda rozszerzanie diety u niemowląt – poszczególne etapy:

 

DZIECI KARMIONE NATURALNIE (KARMIENIE PIERSIĄ):

0-6 mcy – mleko mamy na żądanie

7-9 mcy – karmienie piersią na żądanie  plus posiłki uzupełniające – początkowo 1x  a pod koniec 9  miesiąca 2-3 x

• zupa jarzynowa lub przecier jarzynowy z gotowanym mięsem (1—2 razy/tydz.) – bez wywaru, z kleikiem zbożowym glutenowym – 2-3 g ( pół łyżeczki ) na 100 ml przecieru  i z 1/2 żółtka co drugi dzień ( od 7 mca)
• kaszka lub kleik zbożowy bezglutenowy ( ryżowy lub kukurydziany)  lub glutenowy
• sok owocowy (najlepiej przecierowy, nieklarowany) lub przecier owocowy (nie więcej niż 150 g/dobę)

10 mcy – karmienie piersią na żądanie plus 2-3 posiłki uzupełniające

• obiad z 2 dań: zupa jarzynowa z kaszką glutenową2 + jarzynka z gotowanym mięsem (1—2 razy/tydz.), 1/2 żółtka do posiłków codziennie
• 
• kaszki i kleiki glutenowe i bezglutenowe, niewielka ilość pieczywa, biszkopty, sucharki
• przecier lub sok owocowy (nie więcej niż 150 g/dobę

11-12mcy –karmienie piersią na żądanie plus 3 posiłki uzupełniające

• obiad z 2 dań: zupa jarzynowa z kaszką glutenową + jarzynka z gotowanym mięsem (1—2 razy/tydz.), ewentualnie z ziemniakiem lub ryżem i całe jajko (3—4 razy/tydz.)
• produkty zbożowe (kaszki i kleiki glutenowe i bezglutenowe, pieczywo, biszkopty, sucharki) łączone z produktami mlecznymi (np. mleko modyfikowane dla niemowląt, twarożek, jogurt, kefir – kilka razy/tydz.)
• przecier lub sok owocowy (nie więcej niż 150 g/dobę)

check- lista —>

• DZIECI KARMIONE NATURALNIE (KARMIENIE PIERSIĄ)_

 

DZIECI KARMIONE SZTUCZNIE (KARMIENIE MLEKIEM MODYFIKOWANYM)

1 mc mleko początkowe 7x 100 ml 

2 mc mleko początkowe 6x 120 ml 

3 mc mleko początkowe 6x 130 ml 

4 mc mleko początkowe 6x 150 ml 

5 mc -5 porcji po 180 ml : 

• 4x mleko pocztkowe
• 1x zupa przecier jarzynowy
• skrobane jabłko lub sok ( najlepiej przecierowy)- 50-100 g 

6mc-5 porcji po 180 ml 

• 4xmleko pocztkowe 
• 1 zupa : przecier jarzynowy + 10 g gotowanego mięsa ( bez wywaru)  lub ryby ( 1 -2 x na tydzień) 
• przecier owocowy lub sok ( najlepiej przecierowy) nie wiecej niż 150 g 
• wprowadzenie glutenu: 1 x dziennie pół łyżeczki ( 2-3 g) kaszki glutenowej na 100 ml ( do zupki lub mleka bądź owoców)

7 mcy- 5 posiłków

• 3x 180 ml mleko następne
• 1 x zupa : przecier jarzynowy + 10 g gotowanego mięsa  lub ryby ( 1 -2 x na tydzień) + 1/ 2 żółtka co drugi dzień 
• 1x 150 g kaszki mlecznej bezglutenowej lub deser mleczno-owocowy
• przecier owocowy lub sok ( najlepiej przecierowy) nie więcej niż 150 g 
• wprowadzenie glutenu: 1 x dziennie pół łyżeczki ( 2-3 g) kaszki glutenowej na 100 ml ( do zupki lub mleka bądź owoców)

8 mcy- 5 posiłków

• 3x 180 ml mleka następnego
• 1 x zupa : przecier jarzynowy + 10 -15 g gotowanego mięsa   lub ryby ( 1 -2 x na tydzień) + 1/ 2 żółtka co drugi dzień 
• 1×150 g  kaszki mlecznej bezglutenowej lub deser mleczno-owocowy
• przecier owocowy lub sok ( najlepiej przecierowy) nie więcej niż 150 g 
• wprowadzenie glutenu: 1 x dziennie łyżeczka ( 6 g) kaszki glutenowej na 100 ml ( do zupki, mleka bądź owoców)

9 mcy – 5 posiłków

• 2 x 200 ml mleko nastepne
• 1x 200ml danie warzywno mięsne lub warzywno- rybne ( 1-2 x na tydzień) + ½ żółtka codziennie
• 1x 200 ml kaszki glutenowej na mleku następnym lub /i deser mleczno- owocowy
• przecier owocowy lub sok- nie więcej niż 150 g

10 mc  4-5 posiłków 

• 3x 200 ml mleczny posiłek połączony z produktami zbożowymi ( mleko nastepne , kaszki mleczne glutenowe, bezglutenowe, biszkopty, sucharki)
• posiłek obiadowy: 1x zupa jarzynowa z kaszką glutenową
• 1x 200 ml danie warzywno- mięsne ( 15-20g) lub warzywno rybne ( 1 -2 x na tydzień) + 1/ 2 żółtka codziennie
• 1x 200 ml kaszki glutenowej na mleku następnym i /lub deser mleczno-owocowy
• przecier owocowy lub sok- nie więcej niż 150 g 

11 mcy –4-5 posiłków 

• posiłki jak w 10 mcu
• całe jajko 3-4 x / tydzień
• przetwory mleczne : twarożek , kefir, jogurt- kilka razy na tydzień 

link do check listy —>

DZIECI KARMIONE SZTUCZNIE (KARMIENIE MLEKIEM MODYFIKOWANYM)

Pamiętaj , że każde dziecko jest inne , ma inne preferencje smakowe. NIe zawsze uda się stosować wszystkich zasad. Życzę Wam udanej przygody we wspólnym poznawaniu nowego świata smaków, tekstur i … sprzątania ;).

(Oba schematy rozszerzania diety pochodzą z podręcznika do Pediatrii red. Wandy Kawalec, R Grendy i H. Ziółkowskiej )