Czy moje dziecko ma skoliozę? 

 Skolioza jest trójpłaszczyznowym skrzywieniem kręgosłupa powstającym zwykle w okresie młodzieńczym, w okresie dojrzewania i szybkiego wzrostu. Zdecydowanie rzadziej występują odmiany wczesnodziecięce i dziecięce.  

80% skolioz ma charakter idiopatyczny, czyli nie wiemy dlaczego powstają. Skolioza strukturalna dotyczy 2-3% dzieci.  

Czy każda asymetria tułowia to skolioza? 

Nie, większość skrzywień bocznych, asymetrii ustawienia barków, łopatek, łopatki odstające, asymetrie wcięcia talii oraz nadmierne garbienie to wady postawy. Wady postawy w odróżnieniu od skoliozy są korektywne, czyli możemy na nie wpłynąć napinając odpowiednie grupy mięśniowe, korygując własna sylwetkę przed lustrem. Wady postawy dotyczą większości społeczeństwa w każdym wieku. 

Skolioza to deformacja trójpłaszczyznowa powodująca:

• boczne skrzywienie kręgosłupa w płaszczyźnie czołowej, 
• rotację kręgów z utworzeniem garbu żebrowego lub wału lędźwiowego w płaszczyźnie poziomej
• oraz zaburzenia fizjologicznej kifozy piersiowej lub lordozy lędźwiowej w płaszczyźnie strzałkowej

  

  

  

Pamiętaj! Każda wada postawy może towarzyszyć skoliozie i wymaga oceny ortopedycznej w celu jej wykluczenia.

Jak rozpoznajemy skoliozę? 

 Ocenę tułowia zaczynamy od badania klinicznego tułowia. Oceniamy symetrię ustawienia barków, łopatek, talii, ułożenie miednicy, sprawdzamy długość kończyn dolnych. Następnie oglądamy kręgosłup – stojąc za pacjentem – sprawdzamy czy nie ma skrzywień bocznych oraz z boku oceniając nasze naturalne krzywizny czyli lordozę szyjną, kifozę piersiową oraz lordozę lędźwiową.

W kolejnym etapie prosimy o wykonanie testu Adamsa, czyli skłonu do przodu – test ten doskonale różnicuje skoliozy od wad postawy. Po pierwsze wady postawy nie prowadzą do rotacji kręgosłupa, więc nie powodują asymetrii pod postacią garbów żebrowych czy wałów lędźwiowych obecnych w skoliozie. Po drugie skrzywienia funkcjonalne w teście ulegają pełnemu wyprostowaniu, natomiast w skoliozie strukturalnej kręgosłup nadal będzie przypominał literę “C” lub “S”.  

Co to jest skoliometr? 

 Skoliometr to narzędzie wspomagające badanie kliniczne,  służące do wykrywania rotacji kręgosłupa, uważanej za pierwszy etap powstawania skoliozy. Norma wynosi 0-3 stopni odchylenia. Powyżej 7 stopni rozpoznajemy skoliozę.

Czy zawsze wykonujemy zdjęcie rentgenowskie? 

TAK, jest ono podstawą do postawienia rozpoznania. Pozwala nam kontrolować ewentualną progresję skrzywienia, postępy naszego leczenia. Do wielkości skrzywienia ocenianego na zdjęciu dobieramy jeden z możliwych sposobów leczenia. Zdjęcie pozwala również ocenić dojrzałość kostną dziecka (test Rissera) który ma ważne znaczenie prognostyczne.

 Jak leczymy skoliozę? 

Niewielkie skrzywienia w zakresie 10-24 stopni leczymy ćwiczeniami, samokontrolą postawy oraz ogólnie rozumianą aktywnością ruchową. Nigdy nie zwalniaj swojego dziecka z zajęć wychowania fizycznego z powodu skoliozy!! 

Większe deformacje 25-40 w wieku rozwojowym – gorsety korekcyjne, stosowane zwykle przez całą dobę przez kilka miesięcy. Sukcesem leczenia gorsetowego jest zatrzymanie progresji skrzywienia. 

Duże skrzywienia powyżej 45 stopni wymagają leczenia operacyjnego.

autor tekstu: Maciej 

rysunki : Agnieszka